Thống đốc Illinois J. B. Pritzker

Tổng thống Donald Trump gặp gỡ các Thống đốc đắc cử cuối năm 2018.

Vào ngày 20 tháng 03 năm 2018, J. B. Pritzker đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ, đánh bại từng đối thủ chính của mình hơn 20%. Trong cuộc tổng tuyển cử tháng 11, ông đã đánh bại Thống đốc đương nhiệm của Đảng Cộng hòa là Bruce Rauner với 54% phiếu bầu, trong khi Bruce Rauner nhận được 39%.[18] J. B. Pritzker đã giành chiến thắng với cách biệt lớn nhất trong một cuộc đua tổng tuyển cử Illinois kể từ năm 1994. Tổng cộng, ông đã chi 171,5 triệu USD vào chiến dịch của mình, chủ yếu là tiếp cận kỹ thuật số, quảng cáo truyền hình và nhân viên.[19] Ngày 14 tháng 01 năm 2019, J. B. Pritzker tuyên thệ nhậm chức Thống đốc thứ 43 của tiểu bang Illinois. Trong nhiệm kỳ của mình, ông đã có nhiều hoạt động đối với tiểu bang.

Ngân sách tiểu bang

Về ngân sách tiểu bang: vào ngày 05 tháng 06 năm 2019, J. B. Pritzker đã ký ngân sách cân bằng cho lưỡng Đảng trị giá 40 tỷ USD cho năm tài chính 2019 – 2020. Ngân sách này bao gồm nhiều vấn đề như 29 triệu USD tài trợ bổ sung cho các nỗ lực khuyến khích sự tham gia vào điều tra dân số Hoa Kỳ; tăng chi tiêu công sẽ được trả bằng việc tăng thuế. Thêm một dự luật riêng do Thống đốc ký áp đặt thuế bán hàng từ các nhà bán lẻ trực tuyến, thuế đối với các công ty bảo hiểm và tách thuế thu nhập của bang Illinois từ việc cắt giảm thuế liên bang đối với các công ty mang lại lợi nhuận nước ngoài của họ cho Hoa Kỳ. Ngân sách này bỏ qua bất kỳ doanh thu tiềm năng nào có thể được thu thập từ việc hợp pháp hóa cần sa giải trí. Ngoài ra, những người nợ thuế từ ngày 30 tháng 06 năm 2011 đến ngày 01 tháng 07 năm 2018 sẽ có thể tận dụng chương trình ân xá thuế cho phép họ thanh toán mà không bị phạt.[20]

Giáo dục

Bang Illinois cho phép chi tiêu nhiều hơn cho giáo dục, bao gồm các trường phổ thông, cao đẳng cộng đồng và đại học bang. Tài trợ cho các trường phổ thông sẽ tăng gần 379 triệu USD, nhiều hơn năm trước. Bang tài trợ cho các trường cao đẳng cộng đồng sẽ tăng thêm 14 triệu USD, cho các trường đại học công là 53 triệu USD. Kế hoạch vốn tái xây dựng Illinois 2019 chi 3,2 tỷ USD cho các trường cao đẳng và đại học công lập trong thời gian sáu năm. Trong nhiều năm, các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Illinois đã phải vật lộn về tài chính và vận động để tăng tài trợ mà không đạt được nhiều thành công. Việc cắt giảm ngân sách và chi phí tăng cao đã khiến người dân Illinois rời khỏi tiểu bang. Học phí, tiền ăn ở hầu như đã tăng gấp đôi ở mọi trường cao đẳng hoặc đại học của bang kể từ năm học 2003 – 2004.[21] Theo Ủy ban Giáo dục Đại học Illinois, trong năm 2017, 48,4% học sinh tốt nghiệp trung học công lập của Illinois tiếp tục theo học tại các cơ sở ngoài tiểu bang. Con số đó là 46,6% vào năm 2016 và 29,3% vào năm 2002. Hơn nữa, dữ liệu cho thấy người dân Illinois không chỉ chọn các trường cao đẳng và đại học từ các bang lân cận như IowaIndiana, mà còn cả những bang xa như AlabamaUtah, bị thu hút bởi các gói hỗ trợ tài chính và học bổng.[22] Từ 2019, một số trường cao đẳng và đại học của tiểu bang được xây dựng trong tuyến có thêm kinh phí để khôi phục giáo dục Illinois.

Tên trườngTổng kinh phí bổ sungĐại học khácKinh phí bổ sung
Hệ thống Đại học Illinois (Chicago, Urbana-Champaign và Springfield)1.314.900.000 USDĐại học bang Illinois199.300.000 USD
Đại học Đông Illinois72.700.000 USDĐại học Northeastern Illinois78.200.000 USD
Đại học Bắc Illinois217.600.000 USDĐại học Thống đốc bang Illinois55.900.000 USD
Đại học Nam Illinois475.600.000 USDĐại học Chicago State86.400.000 USD
Đại học Tây Illinois173.000.000 USD

Ngoài ra, các trường cao đẳng cộng đồng trên toàn tiểu bang sẽ nhận được tổng cộng 1.032.800.000 USD. J. B. Pritzker đã thành lập các nhóm College Student Credit Card Marketing và Debt Task Force (House Bill 1581), với nhiệm vụ tìm cách giúp sinh viên giảm nợ thẻ tín dụng sau khi tốt nghiệp tại một cơ sở giáo dục đại học trong tiểu bang.[23] Ông cũng đã tạo ra một chương trình đào tạo việc làm cho các trường cao đẳng cộng đồng sẽ được tài trợ dựa trên tỷ lệ sinh viên có thu nhập thấp theo học.[24] Ông ký dự luật yêu cầu các trường đại học tiểu bang báo cáo những vấn đề về học phí của sinh viên do Hội đồng Giáo dục Đại học Illinois kiểm soát, nhằm tăng tính minh bạch trong chi phí giáo dục đại học.[25]

Cơ sở hạ tầng

Một khu vực được đầu tư cơ sở hạ tầng ở Illinois.

Vào cuối tháng 06 năm 2019, J. B. Pritzker đã ký dự luật vốn lưỡng Đảng có tên là Rebuild Illinois, trị giá 45 tỷ USD sẽ được chi trong sáu năm và ước tính tạo ra 540.000 việc làm.[26] Đây là dự luật chi tiêu vốn đầu tiên ở Illinois trong 10 năm.[27] Kế hoạch này bao gồm 33,2 tỷ USD cho các dự án giao thông: 25 tỷ USD cho việc nâng cấp đường trên toàn tiểu bang; 3,5 tỷ USD cho các trường học và đại học công và tư; 1,0 tỷ USD cho bảo vệ môi trường; 420 triệu USD cho việc mở rộng dịch vụ Internet băng thông rộng đến vùng nông thôn Illinois; 465 triệu USD cho các cơ sở chăm sóc sức khỏe và dịch vụ con người; và 1,8 tỷ USD cho thư viện, bảo tàng và các doanh nghiệp nhỏ. Nguồn tài chính cho kế hoạch này sẽ đến từ nhiều nguồn, trong đó chủ yếu là thuế. Thuế khí đốt tăng từ 19 xu/gallon lên 38 xu; thuế nhiên liệu đặc biệt đối với dầu diesel, khí tự nhiên hóa lỏng và propan tăng lên 7,5 xu/gallon; thuế nhiên liệu sẽ được tính theo lạm phát; phí đăng ký xe tăng 50 USD.[28] Chi tiêu cho giao thông vận tải bao gồm tiền cho các phương tiện giao thông công cộng và đường dành cho người đi bộ. Một số dự án lớn là tái thiết và nâng cao năng lực của đường cao tốc Kennedy (561 triệu USD), mở rộng tuyến Amtrak giữa Chicago và Rockford (275 triệu USD), nâng cấp tuyến xe buýt ngoại ô (220 triệu USD).[29] Dự luật lưỡng Đảng Rebuild Illinois xoay quanh gia tăng chi tiêu đi đôi với tăng thuế, được ông giải thích biện minh cho rằng Illinois đã không có kế hoạch cơ sở hạ tầng lớn trong hai thập kỷ và khẳng định rằng cơ sở hạ tầng được cải thiện sẽ giúp bang tiếp tục đảm bảo an sinh xã hội và kinh tế.[30]

Vấn đề kinh tế

Thuế

Cùng với ngân sách tiểu bang 2019 – 2020, J. B. Pritzker cũng ký đạo luật Fair Tax về thuế thu nhập cá nhân.[31] Ông hứa rằng thuế thu nhập sẽ không tăng đối với những cư dân Illinois kiếm được 250.000 USD/một năm hoặc ít hơn, tức là bằng 97% người lao động của tiểu bang. Nhóm chính trị của ông cho biết thay đổi luật thuế thu nhập là bước đầu tiên hướng tới một cuộc cải cách thuế toàn diện ở Illinois.[32] Các mức thuế thu nhập được đề xuất theo luật Fair Tax như sau:[33]

Thu nhập chịu thuế đơnThuế suất cận biên từ 2019Thuế suất biên đề xuất (dành cho thu nhập đơn)Thuế suất biên đề xuất (dành cho hộ gia đình)
0 – 10.000 USD4,95%4,75%4,75%
10.001 – 100.000 USD4,90%4,90%
100.001 – 250.000 USD4,95%4,95%
250.001 USD – 350.000 USD7,75%7,75%
350.001 – 500.000 USD7,85%
500.001 – 750.000 USD7,85%
750.001 – 1.000.000 USD7,99% trên thu nhập ròng
1.000.001 USD trở lên7,99% trên thu nhập ròng
Biểu trưng kêu gọi ủng hộ chính sách thuế Fair Tax.

Theo thống kê với đề xuất này, các gia đình sẽ được cắt giảm thuế trên diện rộng. Ví dụ, một gia đình bốn người kiếm được 61.000 USD/một năm sẽ trả thuế thu nhập ít hơn 41 USD trước khi có bất kỳ khoản miễn hoặc khấu trừ thuế nào khác. Bên cạnh đó, sẽ có một khoản tín dụng thuế lên đến 100 USD cho mỗi trẻ em, cho những cá nhân kiếm được dưới 80.000 USD, hộ gia đình dưới 100.000 USD. Thuế suất doanh nghiệp sẽ tăng từ 7% lên 7,95%, bằng mức thuế suất cá nhân cao nhất. Ngoài ra, J. B. Pritzker muốn tăng khoản tín dụng thuế tài sản lên 6% từ mức 5% trước đó. Để thông qua đạo luật Fair Tax, ông đã quyên góp hơn 55 triệu USD để kêu gọi người dân.[34] Việc thay đổi thuế đã gây ra một cuộc chiến giữa ông và Ken Griffin, người đã quyên góp hơn 50 triệu USD cho nhóm chống thay đổi thuế.[35] Tỷ phú Ken Griffin chỉ trích đạo luật Fair Tax gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới nhóm doanh nghiệp, doanh nhân; trong khi J. B. Pritzker tuyên bố rằng đề xuất thuế thu nhập mới sẽ mang lại 3,4 tỷ USD doanh thu từ thuế cho Illinois.[33]

Người lao động

Về người lao động: ngày 19 tháng 02 năm 2019, ông đã ký thành luật dự luật tăng mức lương tối thiểu trên toàn tiểu bang lên 15 USD/giờ vào năm 2025, đưa Illinois trở thành tiểu bang thứ năm trong cả nước và là tiểu bang đầu tiên ở Trung Tây thực hiện chính sách này.[36] Dự luật bao gồm khoản tín dụng thuế cho các doanh nghiệp nhỏ để giúp họ đối phó với chi phí lao động cao hơn và duy trì khả năng tính tiền boa của các chủ nhà hàng.[37] Đến ngày 12 tháng 04, ông đã ký Đạo luật Collective Bargaining Freedom Act bảo vệ quyền của người sử dụng lao động, nhân viên và tổ chức lao động bằng việc thương lượng tập thể, đảm bảo rằng Illinois tuân thủ Đạo luật National Labor Relations Act của cả nước.[38] Vào ngày 17 tháng 05, ông đã ký thêm luật hỗ trợ người lao động tiếp xúc với các chất độc hại.[39]

Giải trí và chất kích thích

Về đánh bài: để giúp thanh toán hóa đơn chi tiêu vốn năm 2019, J. B. Pritzker đã lệnh cho phép mở rộng hoạt động cờ bạc, tức là cho phép nhiều sòng bạc hơn và cá cược thể thao được hợp pháp hóa. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là các sòng bạc mới có thể bắt đầu ngay lập tức xây dựng và cá cược thể thao mà phải thông qua một quá trình thủ tục phức tạp, kéo dài trong vài tháng trở lên, liên quan đến việc kiểm tra lý lịch tư pháp sâu rộng. Theo Văn phòng Thống đốc, cờ bạc sẽ mang lại thêm 350 triệu USD doanh thu mỗi năm.[40] Về cần sa: Illinois đã thông qua Quy định về Cần sa và Đạo luật Thuế, hợp pháp hóa và điều chỉnh việc sản xuất, tiêu thụ và bán cần sa cho người lớn sử dụng. J. B. Pritzker đã ký luật thành luật đạo luật này.[41] Illinois là tiểu bang thứ 11 trong liên minh hợp pháp hóa việc sử dụng cần sa để giải trí. Hồ sơ tội phạm của những cá nhân bị bắt giữ sở hữu dưới 30 gam sẽ được xóa; doanh thu thuế thu được từ việc bán cần sa sẽ được sử dụng để đầu tư vào các cộng đồng nghèo khó bị ảnh hưởng bởi chiến tranh chống ma túy và trong các chương trình phục hồi cho những người lạm dụng ma túy.[24] Sau tháng đầu tiên được hợp pháp hóa vào tháng 01 năm 2020, việc bán cần sa đã tạo ra doanh thu thuế khoảng 10,4 triệu USD cho tiểu bang.[42] Đến tháng 07, nó đã tạo ra cho tiểu bang hơn 52 triệu USD.[43]

Vấn đề xã hội

Nội bộ Illinois

J. B. Pritzker tại đường phố Chicago trong ngày Quốc tế Lao động.

Về sinh sản: vào tháng 06 năm 2019, ông đã ký thành luật một dự luật bãi bỏ Luật Phá thai Illinois năm 1975. Dự luật mới này đảm bảo quyền cơ bản để đưa ra quyết định tự chủ về sức khỏe sinh sản của bản thân con người, cụ thể là quyền lựa chọn mang thai hay bỏ thai; từ chối các quyền độc lập của hợp tử, phôi thai hoặc thai nhi, tức những người phụ nữ ở Illinois không bị cấm phá thai, có thể phá thai dưới mọi hình thức. Đây là phong trào thuộc phe Đảng Dân chủ, J. B. Pritzker khuyến khích các tiểu bang phe Đảng Cộng hòa xem xét lại và khuyến khích những người phụ nữ ở tiểu bang cấm phá thai có thể tới Illinois. Dự luật này được ký vào thời điểm khi quyết định mang tính bước ngoặt của Tòa án Tối cao Roe v. Wade năm 1973 hợp pháp hóa việc phá thai trên toàn quốc bị thách thức, cuộc chiến phong trào ủng hộ cho phép phá thai và phong trào bảo thủ cấm phá thai của lưỡng Đảng.[44] Về quyền của người LGBT: ông đã ký một lệnh yêu cầu các trường học trên toàn tiểu bang phải khẳng định và hòa nhập học sinh chuyển giới, phi nhị nguyên giới. Ông cũng yêu cầu Ủy ban Giáo dục Tiểu bang đi đầu trong vấn đề LGBT, bằng cách tiếp cận các nguồn lực liên quan đến quyền hợp pháp của người LGBT.[45]

Về hình sự: ngày 01 tháng 04 năm 2019, Pritzker đã tạo ra hệ thống đặc xá cho thanh niên cho bang Illinois.[46] Ông đã ký dự luật Senate Bill 1890, với mục tiêu trấn áp nạn buôn người, đòi hỏi các chủ doanh nghiệp dịch vụ khách sạn phải đào tạo nhân viên của họ trong việc nhận ra nạn nhân của nạn buôn người và các quy trình báo cáo với chính quyền địa phương; thiết lập các hình phạt đối với hành vi buôn người, bao gồm tiền phạt lên đến 100.000 USD và tội danh nghiêm trong cấp I.[23] Vào tháng 07 cùng năm, ông đã ký một dự luật tăng hình phạt đối với những người lái xe gây tai nạn giao thông khi nhắn tin. Theo dự luật này, một người gây thương tích nghiêm trọng do vừa lái xe vừa nhắn tin có thể bị phạt ít nhất 1.000 USD và bị đình chỉ bằng lái xe trong một năm.[47] Về vũ khí: ngày 17 tháng 01 năm 2019, ông đã ký một dự luật yêu cầu chứng nhận của tiểu bang đối với những người buôn súng, yêu cầu những người buôn bán súng phải đảm bảo an ninh cho các cửa hàng, thực hiện các khóa đào tạo hàng năm.[48]

Vấn đề liên bang

J. B. Pritzker (phải) cùng Thị trưởng Chicago Lori Lightfoot tại bệnh viện dã chiến trong Đại dịch COVID-19 năm 2020.

Về Đại dịch COVID-19: năm 2020, trong tình trạng đại dịch toàn cầu lan rộng thế giới và khắp nơi ở Hoa Kỳ, J. B. Pritzker đóng vai trò chỉ huy chống dịch ở tiểu bang Illinois. Ông đã thực hiện một số biện pháp để giảm thiểu Đại dịch COVID-19 ở Illinois, bao gồm:[49] tuyên bố về thảm họa của tiểu bang;[50] đóng cửa các trường học từ ngày 17 tháng 03 đến ngày 31 tháng 03;[51] ban hành một lệnh giới hạn quy mô đám đông được phép ở mức năm mươi người;[52] ban hành lệnh ở nhà trong thời điểm cao trao của dịch.[53] Tính đề tháng 02 năm 2021, Illinois có tổng cộng 1,18 triệu ca nhiễm, hơn 22.000 người chết vì đại dịch; xu hướng đang giảm dần số ca nhiễm hằng ngày. Về di dân: ngày 24 tháng 01 năm 2019, ông đã ký một lệnh điều hành mở rộng ở Illinois cho người nhập cư và người tị nạn;[54] hướng dẫn những người nhập cư thủ tục trở thành công dân và những người tị nạn tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, giáo dục, việc làm và pháp lý; cùng một dự luật khác cấm cảnh sát tiểu bang và địa phương hợp tác với Cơ quan Thực thi và Hải quan Nhập cư Hoa Kỳ (ICE) để trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp. Những cá nhân không có giấy tờ mà tự nhận là người chuyển giới có thể nộp đơn xin hỗ trợ tài chính của bang.[55] Về khí hậu: ông tham gia Liên minh Khí hậu Hoa Kỳ được thành lập sau khi Tổng thống Donald Trump rút Hoa Kỳ khỏi Hiệp định Khí hậu Paris.[56]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: J. B. Pritzker http://airwaysdigital.com/old/CCC/02-08reports.pdf http://www.chicagobusiness.com/article/20130307/BL... http://www.chicagomag.com/Chicago-Magazine/March-2... http://articles.chicagotribune.com/1998-05-24/feat... http://articles.chicagotribune.com/2012-05-02/busi... http://articles.chicagotribune.com/2012-10-16/busi... http://bluesky.chicagotribune.com/originals/chi-bi... http://latimesblogs.latimes.com/washington/2008/08... http://www.news-gazette.com/news/local/2019-01-24/... http://www.usd.edu/press/news/news.cfm?nid=1155